Investeren in de hoofdstad
Een terugblik op 4 jaar minister van Brussel
Vlaanderen heeft Brussel nodig en Brussel heeft Vlaanderen nodig. Daar ben ik als Vlaams minister van Brussel meer dan ooit van overtuigd. De twee regio’s zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Ik heb dan ook grote inspanningen geleverd om Vlaanderen in Brussel geliefd te maken, en omgekeerd. Kijk maar naar de recente 11 juli-viering in Brussel, waar we vijf Brussel-ambassadeurs benoemden: Héritier Tipo, Ana Maria Osorio Gil, Geert Van Istendael, Ahlaam Teghadouini en Remco Evenepoel. Vijf bekende Brusselaars die onze hoofdstad op de kaart zetten, ook in Vlaanderen. Iedereen kan Brussel-ambassadeur zijn. Iedereen kan liefde voor de stad uitdragen en zo Vlaanderen en Brussel weer wat dichter bij elkaar brengen.
Die band tussen Vlaanderen en Brussel wordt extra zichtbaar als je het rijkgevulde Vlaams-Brusselse middenveld onder de loep neemt. De vele mensen achter deze organisaties geven elke dag het beste van zichzelf om van Brussel een betere stad te maken. En dat doen ze met het Nederlands in een hoofdrol. Het versterken van de rol van het Nederlands in Brussel is een van mijn belangrijkste doelstellingen als Vlaams minister van Brussel.
We bieden de nodige ondersteuning aan de vele organisaties in het Vlaams-Brusselse middenveld, via twee belangrijke subsidielijnen: het Vlaams Brusselfonds en Polsslag Brussel. Polsslag Brussel is het succesvolle resultaat van de vernieuwing van ‘Projecten voor Brussel’. Sinds 2020 kende ik reeds aan 190 projecten een Polsslag-subsidie toe, goed voor bijna 8,3 miljoen euro. Het merendeel van dit budget, net geen 5 miljoen euro, ging naar projecten die inzetten op meerdere gemeenschapsbevoegdheden in onze hoofdstad, zodat we de inwoners van Brussel op zoveel mogelijk verschillende manieren kunnen bereiken en hun leven en belevingen kunnen verbeteren.
De volledige lijst met Polsslag-projecten.
Ook het Vlaams Brusselfonds werd grondig vernieuwd. Dit fonds is niet langer bedoeld om ad hoc projecten te financieren, maar is vandaag meer dan ooit een investeringsfonds, bedoeld voor infrastructuur. Dat blijkt ook uit de cijfers. De investeringen in infrastructuur zijn exponentieel toegenomen. Het is altijd mijn beleidsvoornemen geweest om het Nederlandstalig netwerk niet enkel in werking, maar ook in bakstenen te versterken. Dat is gelukt, met dank aan een duidelijk richtlijnenkader en frequent overleg met Vlaams-Brusselse partners.
De volledige lijst met projecten van het Vlaams Brusselfonds.
Een overzicht van het Brusselbeleid tussen 2019 en 2023
Investeren in Brussel
Lancering nieuwe subsidiegids Polsslag Brussel
In 2020 werd de subsidielijn ‘Projecten voor Brussel’ geëvalueerd via een participatief traject, begeleid door de Vrije Universiteit Brussel en de Erasmushogeschool. Hun aanbevelingen vormden de basis voor de vernieuwde subsidiegids ‘Polsslag Brussel’. Met de vernieuwde subsidiegids mikten we vooral op meer diversiteit in aanvragen en stimuleerden we samenwerkingen over de verschillende gemeenschapsbevoegdheden, die concrete antwoorden geven op maatschappelijke noden.
Lancering Broedplekken in Brussel
De start van een uniek traject, bedoeld om voor organisaties uit verschillende sectoren in Brussel die samen willen werken en daarvoor ook fysieke ruimte met elkaar willen delen.
In 2022 werden de 12 Broedplekken bekendgemaakt, goed voor een investering van 2,3 miljoen euro.
Infrastructuurplan voor de Nederlandstalige academies voor Deeltijds Kunstenonderwijs in Brussel
De Vlaamse Gemeenschap, de Vlaamse Gemeenschapscommissie en de inrichtende machten zetten met een totale investeringssubsidie van tien miljoen euro hun schouders onder een infrastructuurplan, om de pijnpunten in het Nederlandstalig deeltijds kunstonderwijs (DKO) in Brussel weg te werken. Vele academies hadden immers te maken met grote infrastructuurproblemen.
Enkele van de projecten:
-
Er komt ook een nieuw gebouw van 800 m² voor de Gemeentelijke Academie voor Muziek, Woord en Dans in Sint-Pieters-Woluwe. Dit gebouw vervangt de huidige lokalen, die niet meer geschikt zijn voor kwaliteitsvol muziekonderwijs en bovendien onvoldoende akoestisch gescheiden zijn.
Art.is.t.care legt de brug tussen kunst en woonzorgcentra
Dankzij het project Art.is.t.care kunnen kunstenaars aan de slag in verschillende Brusselse woonzorgcentra. Het project pakt twee problemen tegelijkertijd aan: de leegstand in woonzorgcentra en het gebrek aan (betaalbare) atelierruimte voor kunstenaars.
Wijkgezondheidscentrum De Brug breidt uit
In WGC De Brug werkt onder één dak een multidisciplinair team van zorgverleners via het derdebetalerssyteem. Dankzij deze uitbreiding verwacht het Molenbeekse centrum 1.000 extra patiënten te kunnen helpen.
Impuls- en investeringssubsidie van 300.000 euro voor Capital
Sinds 2021 kunnen Brusselse jongeren terecht in Capital, een organisatie waar ze meer leren over zichzelf en hun onderwijskansen, en hun weg kunnen vinden naar diverse opleidingen, stages, jobs en eigen ondernemerschap. Dit initiatief weerspiegelt perfect het echte gezicht van de Brusselse jongeren: internationaal, open, meertalig en vol ambitie.
Openluchtzwembad FLOW in Anderlecht
We investeerden 140.000 euro in FLOW, het eerste openluchtzwembad in Brussel in 40 jaar tijd. Het unieke project kreeg ook in de jaren nadien een succesvol vervolg.
Investering in infrastructuurproject armoedevereniging ‘Bij Ons – Chez Nous’
Samen met de VGC investeerden we in de renovatie en inrichting van het onthaalcentrum van Bij Ons – Chez Nous in de Kartuizerstraat.
Heropening vernieuwd Gemeenschapscentrum Elzenhof
Dankzij een samenwerking tussen Vlaamse Gemeenschap, VGC en het Brussels Gewest kon er 2,2 miljoen uitgetrokken worden voor de broodnodige verbetering van de infrastructuur van GC Elzenhof. Met de vernieuwde infrastructuur is het Elzenhof dé ontmoetings- en vrijetijdsplek van de Vlaamse Gemeenschap in Elsene.
In 2023 werd GC De Vaartkapoen in Molenbeek na vier jaar renovatie opnieuw geopend. De legendarische concertzaal kan haar rol als culturele hotspot en ontmoetingsplek terug opnemen in een kwaliteitsvol en duurzaam gebouw. De Vlaamse Gemeenschap investeerde 3,1 miljoen euro in dit project.
Een nieuwe locatie voor lokaal dienstencentrum Vives
Het lokaal dienstencentrum Vives in Anderlecht moest wegens plaatsgebrek en beperkingen op de huidige locatie op zoek naar een nieuwe ruimte. Met de steun van de Vlaamse Regering en de VGC kon de LDC Vives een voormalige brasserie kopen. Na renovatie zou Vives beschikken over een nieuwe locatie met buurtrestaurant, een aparte activiteitenruimte, burelen en een gespreksruimte.
Habbekrats opent L’ilo, een nieuw jeugdwelzijnshuis in hartje Brussel
L’ilo is een open huis waar alle kinderen van de stad welkom zijn om te spelen of gewoon rond te hangen. Dankzij therapeutisch geschoolde begeleiders en de aanwezigheid van een rustige ruimte kan er ook gewerkt worden aan het psychisch en emotioneel welzijn van de jongeren. Het open karakter wordt extra versterkt doordat Habbekrats de nieuwe infrastructuur ter beschikking zal stellen aan andere Brusselse partners.
Opening groentheater van WZC De Overbron
De bewoners van woonzorgcentrum De Overbron kunnen genieten van een groentheater én een vernieuwde tuin. In de tuin kunnen de bewoners van De Overbron buurtbewoners ontmoeten, maar ook familie kan er op een aangename manier op bezoek komen.
Nieuwe inclusieve kunstenwerkplek ‘de Loods’ op komst in Molenbeek
Op de site van ’t Zinneke, een woongroep voor mensen met een beperking in de Opzichtersstraat in Molenbeek, komt een nieuwe inclusieve kunstenwerkplek, genaamd ‘de Loods’. Vzw Zonnelied renoveert daarvoor een bestaande hangaar en vormt deze om tot een multifunctionele ontmoetingsplek die ook open staat voor de buurt.
Broodnodige verbouwing maakt van Circuit meer dan ooit een open huis
Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGG) Brussel investeert in de vernieuwing van het gebouw van de organisatie in de Circusstraat in Brussel. Niet alleen is het bestaande pand verouderd en ongezond, met de renovatie wil CGG Brussel een open en toegankelijke ontmoetingsplek creëren voor mensen die psychologisch kwetsbaar zijn.
Een nieuwe thuis voor Growfunding in het hart van de stad
De snelle groei van Growfunding vergrootte de nood aan een permanente, Brussels verankerde, uitvalsbasis. En die vond de organisatie op de hoek van de Anspachlaan en het Olivetenhof, pal in de voetgangerszone.
Hogeschool Odisee campus Brussel opent coworkingspace waar buren welkom zijn
Met steun van het Vlaams Brusselfonds opende hogeschool Odisee in het ’t Serclaesgebouw een gloednieuwe coworkingspace. Enkele kantoorruimtes op de zevende verdieping kregen een metamorfose. Van aparte werkruimtes transformeren ze in een gezellige ontmoetingsplek, voor zowel personeel, studentenvertegenwoordigers als externe organisaties. Iedereen is welkom om op een formele of informele samen aan de slag te gaan.
Nieuwe locatie Kuumba officieel geopend
Het Vlaams-Afrikaans huis Kuumba huldigde zijn nieuwe gebouw in de Passerstraat in Anderlecht in. Kuumba zal de nieuwe ruimte delen met Fora vzw (Forum voor Afrikaanse Associaties) en Internationaal Comité vzw, en voorziet ook partnerships met andere organisaties in het gebouw. Het is meteen ook de eerste voltooide Broedplek in Brussel.
Rol van het Nederlands
Vereenvoudigd systeem om kosteloos Nederlands te leren
Met een projectsubsidie van 633.000 gaven we Brusselaars de kans te geven zich kosteloos in te schrijven voor een cursus Nederlands. Bovendien vereenvoudigden we het systeem van de ‘Brusselvrijstelling’, zodat scholen het inschrijvingsgeld niet langer hoeven voor te schieten.
Nieuwe projectoproep om jongeren te versterken via het Nederlands
Voor een nieuwe projectoproep kozen we samen met stadscollectief Urban Foxes resoluut voor participatie van jongeren. Tien jongeren zitten gedurende het hele beslissingsmakingsproces aan de knoppen en mogen zelf een keuze maken uit de ingediende projectvoorstellen. Het zijn de jongeren zelf die beslissen wat er met het beschikbare budget van 200.000 euro moet gebeuren. Het geld gaat sowieso naar projecten die jongeren empoweren via het Nederlands.
Nieuwe Taalwetwijzer maakt je wegwijs in de taalwetgeving in Brussel
In 2020 werd de nieuwe Taalwetwijzer gelanceerd. Deze website biedt een antwoord op vragen over de toepassing van de taalwetgeving in Brussel, zoals: “Kan ik in het Nederlands informatie vragen aan het loket in een Brusselse gemeente?”, “Ik heb een ongeval gehad: in welke taal mag ik mijn verklaring bij de politie afleggen?” en “Ik werk in Brussel: mag ik het arbeidsreglement in het Nederlands vragen aan mijn werkgever?”.
Ondersteuning Huis van het Nederlands Brussel
Het Huis van het Nederlands Brussel, dat onlangs zijn 20ste verjaardag vierde, is een onmisbare partner voor het stimuleren van het Nederlands in Brussel. We ondersteunen deze organisatie dan ook sterk (441.000 euro per jaar), via een beheersovereenkomst die werd afgesloten in 2021 en tot 2025 loopt. In 2022 werd de onthaalruimte van het Huis vernieuwd en organiseerde de organisatie de derde editie van het taalfeest Allez:NL, met 50 activiteiten in en rond de stad om op originele manier Nederlands te leren. In 2023 publiceerde het Huis een onderzoek naar de motivatie van NT2-leerders: waarom leren Brusselaars Nederlands?
Brusselnorm en Brusseltoets
Vlaanderen investeert voor het eerst meer dan 1 miljard in Brussel
Uit de publicatie van het GACB-rapport in 2021 bleek dat de Vlaamse overheid in 2019 voor het eerst meer dan 1 miljard euro in Brussel investeerde. Daarmee werd de ‘Brusselnorm’ ruimschoots gehaald: in totaal ging 5,19% van de Vlaamse middelen naar Brussel.
Begroting 2024: extra investeringen in Brussel
De gehele Vlaamse regering zet haar schouders onder een sterk gemeenschapsbeleid in Brussel. Zo is er deze legislatuur bijvoorbeeld een reglementaire voorafname voor 10% bij omschakeling of uitbreiding kinderopvang en is de kinderopvang in Brussel ook lid van de toekomstgroep, werd de VGC een trekkingsrecht van 7,25% toegekend in het E-inclusieprogramma voor lokale besturen, financieren we DIGIbanken verspreid over Brussel, wordt er in het kader van capaciteitsuitbreiding leerplichtonderwijs tot 20% van de beschikbare middelen gereserveerd voor Brussel, is er een crisisplan jeugdhulp Brussel van meer dan 1 miljoen euro, … en wordt er 1,3 miljoen euro geïnvesteerd in sociale studentenhuisvesting.
Investeringen in betaalbare studentenkoten in Brussel
Dankzij de aankoop van twee gebouwen in hartje Brussel verhoogt Brik het aantal studentenkamers in eigen beheer. Zo wordt vermeden dat deze gebouwen een andere functie dan studentenhuisvesting krijgen. Brik kreeg hiervoor een investeringssubsidie van 847.849 euro.
Samenwerking met VGC en andere overheden en beleidsdomeinen
Akkoord rond Amerikaans Theater
De Regie der Gebouwen heeft een akkoord gevonden met de stad Brussel om het gebouw te onteigenen. Dit moet de weg vrijmaken voor een erfpachtovereenkomst tussen Vlaanderen en Stad Brussel om het Amerikaans Theater uiteindelijk om te vormen tot culturele hotspot.
Maximumsnelheid op Brusselse ring daalt naar 100 km/u
De goedkeuring van het Klimaat- en energieplan bevatte een belangrijke mobiliteitsbeslissing rond Brussel: de maximumsnelheid op de Brusselse ring ging van 120 naar 100 km/u.
We zorgden voor een nieuw begrotings- en rekeningstelsel voor de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC). Deze vernieuwing stimuleerde de VGC om geïntegreerd te plannen en te werken.
433.504 euro vrijgemaakt om armoede aan te pakken in Brussel
Samen met toenmalig minister van Armoedebestrijding Wouter Beke ondersteunden we 8 Brusselse projecten in de strijd tegen armoede.
De Vlaamse regering investeerde 800.000 euro in een geïntegreerd Vlaams gezinsbeleid in Brussel. De subsidies voor preventieve gezinsondersteuning worden niet meer afzonderlijk toegekend aan de vele huidige organisaties, maar aan het nieuwe Huis van het Kind in Brussel. Het Huis van het Kind Brussel heeft ook de opdracht om de banden aan te halen met partners uit andere sectoren, waaronder kinderopvang, basisonderwijs en buitenschoolse activiteiten.
Nieuwe Nederlandstalige secundaire school in Brussel: Egide Van Broeckhovenschool
In de Pierre Van Humbeekstraat in Sint-Jans-Molenbeek werd de eerste steen gelegd voor de bouw van een nieuwe, Nederlandstalige middelbare jezuïetenschool. De Egide Van Broeckhovenhovenschool opent in september 2023 de deuren en zal op termijn plaats bieden aan 850 leerlingen in het ASO-, BSO- én TSO-onderwijs.
Alle Brusselaars digitaal met 5 Digipunten in Brussel
De vijf nieuwe Digipunten in de stad zijn bedoeld om in te zetten op de toegang tot digitale middelen en dienstverlening, het versterken van digitale vaardigheden en het bieden van ondersteuning op maat. Belangrijk, want uit onderzoek blijkt dat ongeveer 40% van de Brusselaars tussen 16 en 74 jaar onvoldoende mee is met de digitale wereld.
Hervorming Brede Scholen: elke Nederlandstalige school wordt een Brede School
We bereikten een akkoord met de VGC over de hervorming van de werking van de Brede Scholen in Brussel. De werkingsmiddelen werden quasi verdubbeld, er komt een focus op kansarmoede en de bredeschoolwerking zal elke leerling uit het basisonderwijs en de eerste graad secundair onderwijs bereiken.
De lancering van het eerste cijferboek over Brussel
Het cijferboek zorgt voor een actievere en bredere ontsluiting van kennis en data over Brussel. Het is de eerste stap in het wegwerken van de Brusselse blinde vlek in het Vlaamse cijferlandschap. Het is mijn ambitie om een permanente online cijferdatabank over Brussel in de steigers te zetten.
Ondersteuning tijdens corona
We namen verschillende initiatieven om Brusselaars en Brusselse organisaties te helpen tijdens de coronacrisis. In totaal werd er in de periode 2020-2022 109.395.696 euro aan COVID/Relancesteun van de Vlaamse Gemeenschap toegekend aan organisaties in Brussel.
In juni voorzagen we voor 800.000 euro aan steunmaatregelen voor structurele partners.
In juli lanceerde de Vlaamse regering ook het corona-noodfonds, met 4 miljoen euro aan investeringen in Brussel.
Samen met Muntpunt lanceerden we ‘Plan B’: een online platform met een corona-proof alternatief voor elk Brussels evenement dat vanwege corona afgelast moest worden.
Later lanceerden we ook nog een projectoproep voor (kleine) investeringen naar aanleiding van de coronacrisis, tot maximaal 30.000 euro. De investering was bedoeld voor investeringen, inrichtingskosten of de aankoop van duurzaam materiaal zoals bijvoorbeeld het plaatsen van gordijnen of afscheidingswanden waardoor ruimtes worden opgedeeld, inrichtingskosten die het mogelijk maken om meer afstand te bewaren, …
750.000 euro om Brusselse organisaties coronaproof te maken
Via het Vlaams Brusselfonds investeerden we massaal in coronaveilige infrastructuur van onze Brusselse organisaties. Heel wat organisaties moesten immers hun werking en infrastructuur de aanpassen om een coronaveilige omgeving voor hun personeel, vrijwilligers en doelpubliek te bieden.
Het Vlaams-Brusselse netwerk van organisaties en instellingen
848.000 euro stimulans voor diverse Nederlandstalige instellingen
Met deze financiële duw in de rug van het middenveld versterkten we de Vlaamse aanwezigheid in Brussel en gaven we een extra stimulans aan veel organisaties in budgettair moeilijke tijden.
Growfunding vzw en Toestand vzw officieel erkend als sociaal-cultureel volwassenenwerk
Beide organisaties kunnen dankzij deze erkenning sinds 2021 rekenen op een jaarlijkse structurele steun van 172.500 euro.
Meer dan 120 Nederlandstalige Brusselse organisaties kwamen naar de eerste Trefdag om ervaringen uit te wisselen en elkaar te inspireren. Op deze ontmoetingsdag kunnen ze met elkaar in contact komen en van elkaar leren. De Trefdag kreeg in 2022 en 2023 een succesvol vervolg.
380.000 euro voor digitale make-over Muntpunt
De Vlaamse Regering trok in het Relanceplan Vlaamse Veerkracht bijna 380.000 euro uit om Muntpunt een digitale make-over te geven. Drie grote projecten moesten er voor zorgen dat zowel publiek als partners het Muntpuntgebouw nog meer en beter kunnen gebruiken.
Nieuwe beheersovereenkomst BRUZZ
Met de nieuwe beheersovereenkomst werd de toon gezet: BRUZZ zal meer inzetten op digitalisering, crossmedialiteit en het bereiken van jonge Brusselaars.