Blijven strijden tegen armoede
Een terugblik op 4 jaar minister van Armoedebestrijding
Het werk van een minister van Armoedebestrijding zal nooit af zijn. Sinds ik op 18 mei 2022 de bevoegdheid van Armoedebestrijding overnam, heb ik inspanningen gedaan om op korte tijd concrete resultaten te boeken in de strijd tegen armoede. Een belangrijke strijd, want in economisch onzekere tijden zoals deze zijn mensen in armoede vaak het eerste slachtoffer. Het zijn zij die de rekening in de supermarkt dubbel zo hard voelen.
Om armoede efficiënt te kunnen aanpakken, zijn correcte wetenschappelijke cijfers onmisbaar. Beter cijfermateriaal bekomen was daarom een van mijn grote doelstellingen, en dat heeft geloond. Denk maar aan de tellingen naar dak- en thuisloosheid in verschillende steden en gemeenten, die onderzoekers succesvol hebben geëxtrapoleerd. Dankzij die inspanning konden we voor het eerst een wetenschappelijk onderbouwde inschatting maken van het aantal dak- en thuislozen in heel Vlaanderen. Dak- en thuisloosheid blijft een groot probleem, het is de meest schrijnende vorm van armoede. Daarom blijven we investeren in begeleiding van dak- en thuislozen via Housing First. Deze aanpak omvat een innovatieve aanpak van het probleem en ziet huisvesting niet als het einddoel, maar als een eerste, noodzakelijke stap. We maken hier in 2023 en 2024 zo’n 970.000 euro voor vrij.
Armoede bestrijden kan je als minister niet alleen. Je hebt ook het perspectief nodig van de mensen die er elke dag mee geconfronteerd worden. Daarom zorgen we voor ondersteuning van de verenigingen waar armen het woord nemen. Niet alleen hebben we meer van deze verenigingen erkend – vandaag zijn het er 58 – we hebben ook hun financiële steun fors verhoogd. Zij hebben een belangrijke adviserende rol en geven, samen met het Netwerk tegen Armoede, het armoedebeleid in Vlaanderen mee vorm.
Eind 2023 lanceerden we 45 projecten in de strijd tegen kinderarmoede waar ik in 2024 nog veel van verwacht. De lokale bondgenotennetwerken, die van start gaan in vele steden en gemeenten in Vlaanderen en Brussel, bestaan uit verschillende organisaties en instellingen die op het terrein zeer nuttig werk verrichten, maar die elkaar nog niet altijd weten te vinden. Door de krachten te bundelen en nauw met elkaar samen te werken, kunnen ze veel concrete resultaten boeken en gezinnen en kinderen in armoede een flinke stap vooruit helpen. We bestrijden kinderarmoede in al zijn facetten, en deze bondgenotennetwerken spelen een belangrijke rol in die strijd.
Een overzicht van het armoedebestrijdingsbeleid tussen 2022 en 2023
Participatie en ondersteuning armoedeorganisaties
7 bijkomende verenigingen waar armen het woord nemen erkend
Armoede effectief bestrijden lukt pas als je rekening houdt met drempels die je als middenklassers niet altijd ziet. Daarom zijn de verenigingen waar armen het woord nemen zo belangrijk. 7 nieuwe verenigingen werden erkend en krijgen sindsdien een subsidie.
In 2023 beslisten we om deze verenigingen nog meer te versterken, door hun werkingsmiddelen met zo’n 20% te verhogen. Het was de eerste stijging van hun middelen in tien jaar.
Meer dan 60 armoedeorganisaties krijgen eenmalige steun voor energiefactuur
De stijgende energieprijzen hadden een grote impact op de organisaties die elke dag mensen in armoede helpen. Daarom gaven we 63 organisaties in 2022 extra ademruimte, met een ondersteuning van van 550.000 euro in totaal.
Strijd tegen kinderarmoede
Samenwerken om kinderarmoede tegen te gaan: 45 lokale bondgenotennetwerken gaan van start
Kinderarmoede aanpakken vereist samenwerking. Daarom zetten we 45 ambitieuze ‘lokale bondgenotennetwerken’ op poten. Deze netwerken verenigen verschillende spelers op het terrein om samen een vuist te maken tegen kinderarmoede. Tal van organisaties leveren op het terrein bijzonder belangrijk werk in de strijd tegen kinderarmoede, maar ze weten elkaar niet altijd te vinden. Deze ambitieuze projecten, waar we 7 miljoen euro voor vrijmaken, moeten daar verandering in brengen.
1,2 miljoen euro voor projecten die kinderarmoede structureel bestrijden
Samen met minister van Welzijn Hilde Crevits investeerde ik in 2022 in een projectoproep voor vernieuwende initiatieven die kinderarmoede en uitsluiting bestrijden. Cruciaal is dat er vooral aandacht gaat naar innovatieve ideeën die een positief effect hebben op de directe leefomgeving van kinderen en gezinnen zelf ankers geeft om stap voor stap hun leven verder in handen te nemen.
Dak- en thuisloosheid
Wetenschappelijke studie brengt dak- en thuisloosheid in Vlaanderen in kaart
Voor het eerst biedt een studie een wetenschappelijk onderbouwde inschatting van het totaal aantal dak- en thuislozen: 19.547 mensen in Vlaanderen hebben geen vaste woonst. Dat cijfer is het resultaat van de extrapolatie van verschillende metingen naar het aantal dak- en thuislozen tussen 2020 en 2022. Uit de cijfers blijkt onder meer dat de groep dak- en thuislozen veel verschillende onderverdelingen kent, en dat een kwart onder hen minderjarig is.
Coördinatie armoedebeleid
Heropstart IMC Maatschappelijke Integratie, Grootstedenbeleid en Wonen
Toen ik aantrad als minister van Armoedebestrijding stelde ik vast dat deze interministeriële conferentie (IMC), die alle ministers die in België bevoegd zijn voor Armoedebestrijding rond de tafel brengt, al negen jaar niet meer was samengeroepen. Ik bracht hier verandering in. Een van de prioritaire werven waar de IMC aan werkt, is de herziening van het samenwerkingsakkoord inzake dak- en thuisloosheid tussen de federale Staat en de Gemeenschappen en Gewesten van 12 mei 2014.
Strijd tegen kinderarmoede centraal in bijgestuurd Vlaams Actieplan Armoedebestrijding
Het vernieuwde Vlaams Actieplan Armoedebestrijding (VAPA) omvat 81 acties die de Vlaamse Regering neemt in de strijd tegen armoede. 17 acties zijn nieuw ten opzichte van het vorige plan. Vooral naar de strijd tegen kinderarmoede en gezinsarmoede gaat extra aandacht uit.
Samenlevingsopbouw
Samen Op Straat trekt naar Brussel, Gent, Vilvoorde en Willebroek
Het succesvolle Antwerpse SAAMO-project Samen op straat werd uitgebreid naar wijken in Brussel, Gent, Vilvoorde en Willebroek. We trokken hier 1.351.900 euro voor uit. In Samen op straat staan jongeren centraal. Opbouwwerkers richten zich tot jongeren die hun weg niet vinden in het jeugdwerk, opleidingen of jobs. Met die jongeren gaan ze aan de slag om hun talent in te zetten in de wijk, om mee te werken aan beleidsoplossingen en om samen met oudere buurtvrijwilligers preventief te werken en problemen in de buurt te voorkomen.