Jongereninformatieplatform WAT WAT, Mediawijs en KU Leuven slaan de handen in elkaar om jongeren bewuster te leren omgaan met goede en slechte emoties door sociale media. De organisaties lanceren ‘Vibe Check’, een veelzijdige informatiecampagne, van TikTok- challenge tot klasgesprek, waarmee jongeren zelf leren welke content een goede of minder goede impact heeft op hun mentaal welzijn.
Uit onderzoek van KU Leuven blijkt dat jongeren heel wat negatieve gevoelens ervaren wanneer ze scrollen door sociale media. Maar welke content geeft hen nu net een goed gevoel of een minder goed gevoel? En hoe ga je daarmee om? WAT WAT, Mediawijs en KU Leuven geven jongeren tools om te herkennen welke situaties op sociale media hen goed en minder goed doen voelen via ‘Vibe Check’. De campagne is gericht op jongeren van 11 tot 18 jaar.
Uit een onderzoek van KU Leuven uit 2022 blijkt:
27% gaat zich onzeker voelen als ze zichzelf vergelijken met anderen op sociale media.
21% voelt zich wel eens jaloers als ze zien op sociale media dat anderen veel plezier maken.
15% is wel eens ongelukkig als ze zien op sociale media hoeveel leuke momenten leeftijdsgenoten hebben.
15% is wel eens droevig als ze zien hoe goed iedereen eruit ziet op sociale media.
23.5% heeft weinig zelfvertrouwen als ze kijken naar anderen hun profiel op sociale media.
Wat is Vibe Check?
Welke posts brengen je aan het lachen, maken je blij of nieuwsgierig en zijn dus écht een vibe? Welke berichten geven je een knoop in de maag, laten je twijfelen aan jezelf, maken je boos of verdrietig en zijn echt geen vibe? Vibe Check helpt jongeren een onderscheid maken in de content die wel of niet hun ding is. De meeste jongeren weten dat wat ze online zien niet altijd echt is. Ze zijn er zich van bewust dat mensen vooral hun positieve kanten laten zien op sociale media. Toch kan de blootstelling aan bepaalde sociale mediaberichten negatieve gevoelens zoals jaloersheid, onzekerheid of verdriet oproepen. En zo'n emoties hebben impact op het mentaal welzijn van jongeren.
Daarom legt Vibe Check de nadruk op dat emotionele aspect: hoe voelt iemand zich bij het zien van een bericht en hoe kan je daarmee omgaan? Los van het feit of dat nu echt is of niet. Naast het herkennen van emoties die ze ervaren op sociale media, leren ze verschillende strategieën die hen kunnen helpen om met die gevoelens om te gaan, ook offline. Zo nemen jongeren zelf de controle om van sociale media een plek te maken die hen en hun vrienden empoweren. De campagne kwam tot stand dankzij een samenwerking met onderzoekers Dr. Lara Schreurs & Prof. Laura Vandenbosch van KU Leuven.
“Vibe Check is een unieke campagne en sterk antwoord op een onderzoek dat uitgevoerd werd bij meer dan 1000 jongeren in Vlaanderen. We concludeerden dat jongeren best kritisch staan ten opzichte van sociale media maar er toch niet altijd in slagen om zich beter te voelen na het gebruik van sociale media. Onze studie wees erop dat de skills van jongeren om hun emotionele reactie op onwenselijke sociale media-inhouden te reguleren cruciaal zijn: jongeren die hun emotionele reactie op een goede manier kunnen reguleren, blijken zich beter in hun vel te voelen en ook authentieker te gedragen online. Ook voelen ze zich minder jaloers als ze sociale media gebruiken. Vibeck helpt jongeren om die cruciale emotieregulatie skills te ontwikkelen. Dergelijke training is broodnodig aangezien de gemiddelde Vlaamse adolescent dergelijke regulatieresponsen vergeet toe te passen in het dagelijks leven” - prof Laura Vandebosch, KU Leuven
‘Vibe Check’ bestaat uit verschillende onderdelen:
Jongeren zullen vanaf 6 maart de Vibe Check-filter kunnen gebruiken op TikTok en Instagram, waarin ze situaties op sociale media krijgen voorgeschoteld en kunnen aangeven wat wél en geen vibe is voor hen.
Op WATWAT.be/vibecheck vinden ze nieuwe artikels over de positieve en negatieve gevoelens die sociale media kunnen veroorzaken en hoe daarmee om te gaan.
De campagne en filter worden ondersteund door influencers Timon Verbeeck, Jietse Pauwaert, Ilias El Kostit en Keri-Belle Njikih, die ook zelf op zoek gaan naar wat ze net wél en geen vibe vinden.
Op WAT WAT zal er een overzichtspagina voor Vibe Check met allerlei info te vinden zijn voor jongeren: watwat.be/vibe-check/doe-mee
Een Vibe Check poster zal ophangen in 110 scholen in Vlaanderen en Brussel via Guidooh.
Vibe Check bestaat ook als spel, dat kan gebruikt worden door jeugdorganisaties, scholen en in de jeugdzorg. Aan de hand van verschillende stellingen en situatieschetsen laat het spel jongeren in gesprek gaan over de impact van sociale media op hun emoties. De Ambrassade en Mediawijs verdelen maar liefst 300 dozen en posters gratis naar jeugdwelzijnsorganisaties en scholen.
Ouders en voogden kunnen dan weer terecht op MediaNest.be voor meer info over de impact van sociale media op het mentaal welzijn van hun kinderen.
Hoe kwam deze campagne tot stand?
Uit een onderzoek van de UGent naar mentaal welzijn en het sociale mediagebruik bij jongeren bleek dat drie kwart van de deelnemende tieners sociale media vaker gebruikte dan voor de coronalockdowns. De digitale wereld kan het gevoel van sociale verbondenheid in tijden van fysieke afstand toch mogelijk maken en wordt daar ook volop voor gebruikt. Uit bevraging in de Waddist-app blijkt dan weer dat 7 op de 10 van de Waddisters vindt dat sociale media een positieve én negatieve impact op hun mentaal welzijn hebben. Jongeren hebben meer dan ooit nood aan meer digitale skills én ondersteuning op vlak van mentaal welzijn.
“Vooral tieners die vaker angstig en eenzaam zijn maken frequenter gebruik van sociale media. Het kan een goede copingstrategie zijn wanneer ze zich minder goed voel, of om hulp en sociale connectie te vinden. Maar wanneer jongeren op kwetsbare momenten naar sociale media grijpen en er schadelijke berichten of communities tegenkomen, houdt dat heel wat risico’s in. Daarom is het belangrijk dat jongeren weten hoe ze sociale media vooral in hun voordeel kunnen gebruiken. Net daar willen we hen via Vibe Check meer vat op geven.” Zegt Felien Dekorte, campagnemanager bij WAT WAT.
WAT WAT werkte voor deze campagne nauw samen met Mediawijs. WAT WAT houdt vinger aan de pols houdt bij wat er leeft bij kinderen en jongeren en zag al langer nood aan meer ondersteuning voor jongeren in hun online leefwereld. De organisatie klopte aan bij Mediawijs, vanwege hun expertise over het onderwerp. Mediawijs werkt nauw samen met onderzoekers en onderzoeksinstellingen, voor deze campagne konden de organisaties terecht bij Lara Schreurs (KU Leuven) om de inhoud en vorm van de campagne wetenschappelijk sterker te onderbouwen. Schreurs voerde de afgelopen jaren onderzoek naar de emoties die jongeren voelen wanneer ze verschillende posts op sociale media zien. Tijdens het uitwerken van de campagne werden jongeren nauw betrokken bij de stijl, boodschap en vorm van de campagne. Op die manier vertaalden we samen onderzoek naar de praktijk.
Comments