13 projecten moedigen jongeren aan om een rol op te nemen in het jeugdwerk

Vlaams minister van Jeugd Benjamin Dalle geeft groen licht aan 13 nieuwe projecten, bedoeld om jong engagement te ondersteunen. Met deze innovatieve projecten wil minister Dalle jongeren in heel Vlaanderen en Brussel – en zeker jongeren die traditioneel minder betrokken zijn bij het jeugdwerk – stimuleren om een rol als animator op te nemen.

Bij de start van de zomervakantie komt het tekort aan animatoren jaarlijks bovendrijven in de nieuwsberichtgeving. Er zijn niet zozeer minder kandidaten, het engagement van jongeren wordt vooral korter: ze verdelen hun tijd in de vakanties over verschillende activiteiten. Bovendien blijkt uit het recente onderzoek ‘Jongeren in cijfers en letters 5’ van het Jeugdonderzoeksplatform (JOP) dat jongeren uit bepaalde groepen (zoals jongeren met een beperking of in een maatschappelijk kwetsbare positie) sneller afhaken in het jeugdwerk en dus minder snel doorgroeien naar het animatorschap.

Daarom lanceerde minister Dalle in maart 2024 een projectoproep. Deze had als doel om jongeren die vandaag moeilijker engagement opnemen in het jeugdwerk te motiveren om dat wél te doen. Eén van de fundamenten van het jeugdwerk is de vorming die organisaties aanbieden: jongeren werken er aan hun talenten en competenties die ze ook kunnen inzetten in de praktijk, op kampen en vakanties. Dit aanbod is nog te vaak onbekend en onbemind. De projectoproep was bedoeld om de afstand tot een engagement in het jeugdwerk verkleinen. Dat heeft geleid tot 44 projectaanvragen, waarvan er 13 goedgekeurd werden. De Vlaamse Regering maakt hier 1.284.000 euro voor vrij.

Vlaams minister van Jeugd Benjamin Dalle: “We willen dat een meer diverse groep kinderen en jongeren toegang vindt tot het jeugdwerk. Deze projecten richten zich op jongeren die moeilijk bereikbaar zijn. Op die manier zetten we de deur open en willen we jongeren die het jeugdwerk vandaag niet bereikt, stimuleren om deel te nemen en een engagement op te nemen. We bouwen bruggen naar jongeren die tot nu toe ondervertegenwoordigd zijn in het jeugdwerk. Dat zal er ook voor zorgen dat kinderen zich meer herkennen in de animatoren. Zo versterken we zowel de jongeren als het jeugdwerk.”

De 13 goedgekeurde projecten:

De 13 goedgekeurde projecten in een notendop

Troef – Jong engagement van jongeren met een handicap

Troef organiseert een vormingstraject op maat voor jongeren met een (vermoeden van) handicap die zich als vrijwilliger willen engageren. Het traject wordt voorgesteld als een alternatief voor de bestaande animator- en co-animatorcursussen, waarbij de drempels voor jongeren met een meervoudige of verstandelijke handicap te groot is. De doelen zijn duidelijk: een gecoördineerd vormingsbeleid, de capaciteit bij de jeugdverenigingen met kinderen en jongeren met een handicap versterken, de participatie van jongeren als vrijwilligers verhogen, de trajectmatige vorming borgen en de geleerde lessen delen met sector.

Kazou – 3, 2, 1 STARTanimator!

Kazou zal voor de doelgroep anderstalige nieuwkomers een inclusieve vrijwilligersreis organiseren. Het einddoel van deze reis is een zgn. start-animator- of evt. animatorcursus. 85 jongeren nemen deel deze vrijwilligersreis, er vinden cursussen plaats in alle provincies met plaats voor 80 jongeren. De vereniging werkt samen met relevante partners, nl. Groep Intro, OKAN en Fedasil, om de jongeren toe te leiden. Het is een traject op maat van de jongeren, gericht op het versterken van de vrijwilligers als wereldburgers.

FOS – Co-animator FOS & KSA

Met het voorgestelde project ‘Co-animator FOS & KSA’ slaan twee jeugdbewegingen de handen in elkaar om co-animatortrajecten te integreren in het reguliere kadervormingsaanbod. Daarmee willen de organisaties zo veel mogelijk drempels wegwerken en op maat te werken, vanuit de persoonlijke talenten van jongeren. Het project is gericht op jongeren tussen 15 en 30 jaar voor wie omwille van bepaalde omstandigheden en uitdagingen het halen van een animatorattest niet haalbaar is. Het co-animatortraject bevat zowel een cursus als een stagecomponent, en ook jongeren van buiten FOS en KSA zijn welkom.

D’Broej – PowerUp

De Brusselse Organisatie voor de Emancipatie van Jongeren (D’Broej) zet een project op om bij te dragen aan de emancipatie en de zelfontplooiing van Brusselse, maatschappelijk kwetsbare kinderen en jongeren. D’Broej wil jongeren motiveren en versterken om een actief engagement op te nemen, onder meer via een individueel groeiplan en het organiseren van vormingen voor jeugdwerkers rond individuele begeleiding van jonge vrijwilligers.

Kena – Samen sterk

Kena organiseert jaarlijks een erkende cursus animator en hoofdanimator. Om de drie jaar wordt er ook een instructeurscursus opgezet. De samenstelling van de animatoren is zeer divers en vraagt veel coaching en opvolging. Met dit project zal Kena meer jongeren, die drempels ervaren om aan alle animatorcompetenties te voldoen, de kans geven om aansluiting te vinden bij de bestaande trajecten en verwachtingen. Het doel is tweeledig: het wegwerken van bestaande drempels binnen en rond de vereniging (bv. rond betaalbaarheid, begrijpbaarheid en beschikbaarheid), en het extra coachen van individuele jongeren. De coaching zou gebeuren door jongeren met de nodige pedagogische ervaring en maturiteit, die de werking van de doelgroep van Kena goed kennen, én die flexibel genoeg zijn om op regelmatige basis 1 à 3 jongeren aanklampend te begeleiden.

De Moeve – Ambassadeurschap OverKop

Sinds 2022 maakt jeugdhuis De Moeve deel uit van het Overkop Netwerk ‘Trawant’, dat zich uitstrekt over de regio Boom-Mechelen-Lier. Met dit project wil het jeugdhuis een ambassadeurswerking voor het Overkophuis uitbouwen,, waarbij de ambassadeurs een ondersteunende en informerende rol opnemen ten aanzien van hun peers. Dit wil men realiseren door een zeer laagdrempelig aanbod te lanceren waarbij jongeren met geen/weinig ervaring of vertrouwdheid in klassiek jeugdwerk en/of in maatschappelijke kwetsbaarheid zich engageren als vrijwilliger.

CAW Limburg – OverKoptimisten

In 2023 had het Overkophuis Genk (OKG) 1029 unieke jongeren die langskwamen wat resulteerde in 6488 bezoekers. Van deze jongeren had 80,9% een migratieachtergrond. OKG werkt reeds met vrijwilligers via de Chillamba-jongeren, die fungeren als peer voor hun leeftijdsgenoten en een brug kunnen bouwen naar de hulpverleners. Met dit project wil het OKG hun laagdrempelig inclusief werken met jongeren verder uitbouwen, en een nieuw luik binnen de werking ontwikkelen voor jongeren voor wie het Chillamba vrijwilligerswerk toch nog te hoogdrempelig is. Deze minder formele vrijwilligerswerking krijgt de naam ‘De OverKoptimisten’. Het project zet in op talentontwikkeling en wil de nodige vaardigheden aansterken om een vrijwilliger binnen de werking te worden/zijn. Vervolgens kunnen de vrijwilligers, indien ze willen, doorstromen in een later stadium naar een Chillamba-vrijwilliger, of rechtstreeks naar de geattesteerde kadervorming.

Quindo – Hybride jeugdleiders: persoonlijk engagement vanuit digitale passies

Quindo is een atypisch jeugdhuis, een expertisecentrum voor mediaprojecten met (kwetsbare) jongeren en een organisatie die actief bijdraagt aan de verdere ontwikkeling van digitaal jeugdwerk in Vlaanderen. Quindo heeft in het verleden reeds geprobeerd om haar vrijwilligers toe te leiden naar geattesteerde kadervorming. De traditionele kaders voor jeugdwerk sluiten echter niet echt aan bij de interesses en noden van de jongeren. Daarom wilt Quindo graag een aangepast modulair vormingsaanbod ontwikkelen dat zorgt voor hybride jeugdleiders. Het programma zal bestaan uit technische en digitale vaardigheden in het jeugdwerk, pedagogische aspecten in het jeugdwerk en praktische toepassing van zowel technische als pedagogische vaardigheden, m.a.w. een praktijkervaring.

ToekomstATELIERdelAvenir

Dit project bouwt een brug tussen de bestaande geattesteerde kadervorming en jongeren met een kwetsbare achtergrond in Brussel die minder vlot de weg vinden in het reeds bestaande vormingsaanbod. De organisatie wil graag extra opleidingsmogelijkheden creëren voor jongeren die normaal gesproken niet de weg naar gecertificeerde kadervormingen vinden. Op die manier kunnen de jongeren in een voor hen vertrouwde omgeving voor een eerste keer kennismaken met het opnemen van een engagement binnen een jeugdorganisatie.

EWA Youth – Goed Doeners

Ewa Youth is ontstaan uit de gemeentelijke tienerwerking van Sint-Gillis. De doelstelling van het project is zowel inzetten op de versterking van de jongeren als het versterken van (boven)lokale organisaties en het sociale weefsel. Jongeren krijgen een driedaagse basisopleiding in het vrijwilligerswerk. De opleiding bestaat uit zowel een begeleide opleiding als begeleide stage. Centraal in de opleiding staan groepsdynamiek, begeleidershouding en de maatschappelijke noden en opportuniteiten binnen de Brusselse contact. Na de opleiding worden de jongeren gedurende minstens 1 trimester ingebed bij de organisatie en worden ze gecoacht door een jeugdwerk van EWA.

Vlaamse Dienst Speelpleinwerk – Jong engagement (ver)binden en versterken via de school

Als een mogelijke ‘verbinder’ tussen scholen en lokale vakantiewerkingen wil VDS in Lier en Herentals met het voorgestelde project experimenteren met (kader)vorming in een onderwijscontext. Het aanbod omvat onder meer kennismakingsdagen in scholen, themavormingen en een verkorte meerdaagse cursus.

Roots Vlaanderen – Ngage

Roots wil een vormingstraject organiseren dat deelnemers voorbereidt op geattesteerde kadervormingstrajecten. Het voortraject bestaat uit 20 uur theoretische vorming en 20 uur begeleide stage bij een van de deelnemende verenigingen. De doelstellingen zijn duidelijk: toegankelijker vrijwilligerswerk, de capaciteit van jeugdorganisaties versterken en het belang van jeugdwerk voor sociale participatie benadrukken.

GAC Het Balanske

Balanske wil, met het oog op jeugdwerk voor en door jongeren met extra ondersteuningsnoden, een vormings- en begeleidingstraject op maat voor co-animatoren realiseren. Het project betreft een modulair vormingstraject in combinatie met een intensieve begeleiding op maat. Het traject leidt tot een eigen attest als co-animator en bereidt de jongeren voor op een mogelijke deelname aan geattesteerde kadervorming.